Evet, PlayStation Exclusive olarak heyecanla beklediğimiz Rise of the Ronin nihayet çıktı. Heyecanlıydık çünkü daha evvel Sekiro: Shadows Die Twice ile bizleri Sengoku periyoduna götüren, akabinde da Ghost of Tsushima ile Moğol istilası ile baş başa bırakan Sony, Rise of the Ronin ile bizleri bir kere daha Japonya’ya, fakat bu kere 19’uncu yüzyıla götürecek ve siyasi çalkantılar ortasında bir Ronin olma uğraşının ortasına atacaktı. Şimdilik PlayStation’a özel olarak raflarda yer alan Rise of the Ronin, muhtemelen öbür Sony PlayStation oyunları üzere çok geç kalmadan PC platformundaki yerini de alacaktır. Çünkü çok başarılı bir üretim ve öte yandan oyun severlere Japonya’nın tarihi hakkında değerli bilgiler de veriyor.
Rise of the Ronin, Bakumatsu olarak bilinen 19’ıncı yüzyıl Japonya’sında geçiyor. Bakumatsu, Edo devrinin son yıllarını kapsayan bir süreç ve ülkenin tarihî açıdan kıymetli bir yol ayrımına işaret ediyor. Dış dünyadan yalnızlaşma siyasetinden vazgeçmenin ve ülkenin milletlerarası ticarete açılmasının eşiğinde olan Japonya’da, Ishin Shishi isimli imparator yanlısı milliyetçiler ve Shinsengumi isimli şogunluk güçleri ortasında başlayan çatışma, bugün bildiğimiz Japonya’nın oluşum sürecinin fitilini ateşlerken, Rise of the Ronin’de biz de bu sürece dahil oluyor ve kendimizi nitekim yaşanmış olayların içinde, gerekten yaşamış olan tarihi karakterlerin ortasında buluyor ve hatta yer yer onlarla da oynayarak tarihin akışına bir manada istikamet veriyoruz. Pekala, bu süreçte siz, şogunluk tersi mı olacaksınız, yoksa kılıcı keskin destekçilerden biri mi? Rise of the Ronin işte size bu seçimi sunuyor.
Rise of the Ronin, tüm bu kaosun içinde kendini bulan iki kardeşin birbirinden farklı düşmesiyle başlıyor. Şogunluğa bu nedenle güdümlü olduğunuz haliyle başlayan öykü sizi farklı yol ayrımlarına sürüklüyor ve kendinizi nerede göreceğiniz, nereye yakın hissedeceğiniz büsbütün size bırakılmış durumda. Bu seçim olayını ziyadesiyle sevmekle bir arada daha fazla sevdiğimiz kısım, bu seçimin öykünün işleyişi ile iç içe geçirilmiş olması oldu aslında. Oyunda karşılaştığınız karakterlerle girdiğiniz diyaloglar sonucunda farklı bağlar kuruyor ve fikirlerinize, söylemlerinize nazaran kendinizin ve ülkenizin bahtını belirliyorsunuz. Bu manada hakikaten takdiri hak ediyor Team Ninja. Bu ortada oyunun geliştirici takımı Team Ninja’yı daha evvelden Nioh, Ninja Gaiden ve Dead or Alive serilerinden tanıyoruz. Yani rüştünü ispatlamış bir grup. Fakat Rise of the Ronin ile yeni bir şeyler deniyorlar. O da oyunun Açık Dünya konseptinde işlenmiş olması.
Evet, Rise of the Ronin’de ana kıssa kolunda ilerleyeceğiniz üzere yerine getirmeniz gereken pek çok yan vazife de yer alıyor. Farklı kentlerde geçen kıssa boyunca özgürlüğüne kavuşturmanız gereken Japon köyleri, ibadet etmeniz gereken tapınaklar, kurtarmanız gereken mevtin kıyısındaki köylüler, toplamanız gereken gereçler, çekmeniz gereken fotoğraflar ve sevmeniz gereken kediler… Evet, kediler bu oyunda değerli bir yer ediniyor ve bu kedileri sevmeniz -köpeklere de bağış yapmanız- gerekiyor. Kaldı ki, oyunda en takdir ettiğimiz kısımlardan biri de hayvanlara gösterilen hürmete ait. Hayvanlardan loot yaparken yanından geçerken almanız gerekeni alıyorsunuz; öldürmenize gerek yok. Japon kültüründe tabiata hürmet, yalnızca bir aksiyon değil, bir fikir biçimi ve ömür biçimi olurken, oyunun bunu gösteriş biçimi çok güzelimize gitti. Elbette kedileri boşuna sevmiyorsunuz bu ortada. Her sevdiğiniz kedi aslında sizin Usugumo Dayu ile bağınızı kuvvetlendiriyor. Şayet yeteri kadar kedi toplayabilir ve Usugumo Dayu’ya biraz ilgi alaka gösterirseniz, onunla “Örtülü Yemin” bile edebilirsiniz. Alışılmış ki bunun için onunla aranızdaki bağ düzeyini “Kader” düzeyine ulaştırmanız gerekiyor.
Evet, oyunun bu manada romantik tarafı da var, lakin aklınız çabucak muzipliğe çalışmasın, bu mevzuyu boşa anlatmadık. Oyunun temeli, öteki karakterlerle kurduğunuz bağlara dayanıyor. Karşılaştığınız karakterlerle olan bağlarınızı kuvvetlendirerek çeşitli yararlar sağlayabiliyorsunuz. Bu silah kullanma maharetleri oluyor, yeni karakter düzeylerinin anahtarları oluyor ve pek olağan ki bu karakterlerin kıssalarının gidişatı da buna dayanıyor. Karakterlerle olan bağınızı kuvvetlendirmek için yalnızca sohbet etmeniz yetmiyor, onlara ilgi duydukları ikramları vermeniz de gerekiyor bu ortada.
Rise of the Ronin kıssadan kopmamanız ismine sizi daima ana vazifeleri takip etmeniz gerektiği konusunda ısrarcı davranıyor üzere durabilir lakin yan misyonları yapmanız hem ferdî gelişiminizi tamamlamanız hem de etraf halkı ve bölgelerle olan bağınızı kuvvetlendirmeniz ismine çok kıymetli. Zati haritayı açıp baktığınızda yapılacak tonlarca şey görüyorsunuz ve şayet açık dünya oyunlarını seviyor ve bölgeleri yüzde 100’e ulaştırmayı seviyorsanız bunun için en uygun oyunlardan biri Rise of the Ronin. Ha, gerçi bu türlü bakıldığında haritası simgelerle süslü Ubisoft oyunlarından farksız olduğunu söyleyebiliriz Ronin’in. Çünkü bir noktadan sonra artık bu yan vazifeler tekrara düşüyor ve yalnızca el oyalıyor; lakin tekrar de bu, bir oyun oturumunda yalnızca bu simgelerin yanına check işareti atmak için oyunun başına oturmak isteyeceğiniz gerçeğini değiştirmiyor. Yani oyunun kendini oynatmayı sevdirdiğini söyleyebiliriz ve bunu da pek doğal ki gerek teması gerek temanın işleniş biçimi gerekse de dövüş sistemiyle yapıyor.
Şimdi yavaş yavaş dövüş sistemine gelirken, başta şunu söylememiz lazım: Rise of the Ronin, kombat aksiyonuyla ne bir Sekiro, ne de bir Ghost of Tsushima. Her iki oyunu da severek oynamış biri olarak rahatlıkla söyleyebiliriz ki, Rise of the Ronin’in dövüş mekaniğinin tatmin duygusu bu iki üretimin gerisinde kalıyor. Elbette verdiğimiz bu iki örnek hakikaten eline su dökülmesi sıkıntı imaller. Ha, dövüş mekanikleri makûs mü ya da kombo düzeyleri yetersiz mi? Hayır, değil. Bilakis epeyce çeşitli ve yapı olarak Ghost of Tsushima’ya yakın. Ama daha aksiyonvari bir haz veriyor. Oyunun zorluk düzeyi de çok yüksek değil esasen. Şayet bağlarınızı kuvvetli meblağ, marifetlerinizi geliştirirseniz, boss’lara Alacakaranlık zorluk düzeyinde rahatlıkla baş tutabiliyorsunuz ki bu oyunu biraz daha tatlı hale getiriyor. Bilhassa dövüşlerde Karşıçakım (parry) yaptığınızda aldığınız haz düzgün hissettiriyor.
Rise of the Ronin’de ana silahınızı oyunun başında seçiyor üzere olsanız da aslında sonradan değiştirebiliyorsunuz. (Tıpkı oyunun başındaki karakter yaratma ekranında olduğu üzere. Bu ortada Rise of the Ronin karakter yaratma ekranıyla hakikaten geniş seçenekler sunuyor. Yalnızca buna bile saatlerinizi harcayabilirsiniz.) Katana, Odachi, Spear üzere ana silahların yanı sıra Shuriken, yay, tabanca, tüfek ve hatta alev tüfeği üzere yan silahlarınız da var. Yani geniş bir silah yelpazesi mevcut. Ana silahınızla işleyebileceğiniz farklı dövüş biçimleri da bulunuyor. Bu ekollerden üç adedini seçip dövüş esnasında karşınızdaki düşmana nazaran değiştirmeniz gerekiyor ki zayıflıklarınızı ortadan kaldırabilin. Hatta bunlar ortasında seri geçiş yaparak ek kombolar da yapabiliyorsunuz ve bu da oynanış keyfini artırıyor. Dolayısı ile dövüş esnasında rakibi daima bir ölçüp tartma hadisesi olduğu üzere, çevresel faktörleri de kendinize avantaj sağlayacak biçimde kullanabiliyorsunuz. Ha, ben kimseye ziyan vermeyeceğim derseniz, o da mümkün, hatta oyun bir noktada buna da teşvik ediyor. Bu noktada silahınızın tahta versiyonunu edinebilir ve rakiplerinize gerek bunlarla gerek çıplak ellerle de saldırabilir ve dövüş yeteneklerinizi sergileyebilirsiniz. Bu ortada seçtiğiniz ana silahı vakit zaman değiştirmenizi öneririz. Yani katana ile başladıysanız tüm oyun boyunca katanadan devam etmeyin bizce. Bilhassa büyük Çin kılıcını kesinlikle denemenizi öneriyoruz; meczup üzere kombolar yapabiliyorsunuz ve dövüşler daha da renkleniyor.
Oyunun dövüş mekaniğinde değerli noktalardan bir oburu ise Ki enerjiniz. Yaptığınız her bir taarruz Ki gücü harcıyor ve bu tükendiğinde atağa açık hale geliyorsunuz. O nedenle dövüş sekanslarında bunu müdafaanız ve en az güç harcayacak biçimde saldırmanız elzem. Bu noktada bir ipucu: Karşıçakımın da kâfi olmadığı durumlarda ataklarınız sonrasında Yalım Çakımı metodunu kullanıp kılıcınızı kandan temizleyerek harcadığınız Ki gücünün bir kısmını geri kazanabilirsiniz. Yalım Çakımı tekniğini ise, oyundaki maharetlerinizi geliştirerek öğreniyorsunuz ki, oyunun pek natürel ki bir yetenek ağacı mevcut.
Oyunda vazifeleri yerine getirdikçe düzey atlıyorsunuz ve buna bağlı olarak yetenek puanları topluyorsunuz. Bunlarla da yetenek ağacında, Kuvvet, Çeviklik, Karizma ve Zeka olarak 4 farklı koldaki becerilere harcıyorsunuz. Lakin bunlardan kimilerinin kilidini açmanız için öyküde ilerlemeniz ve karakterlerle kurduğunuz bağ düzeylerini yükseltmelisiniz.
Bunların yanı sıra loot ve envanter sisteminden de bahsedelim. Her girdiğiniz dövüşten, her yaptığınız vazifeden, her kurtardığınız köy yahut köylüden sonra envanterinize çok sayıda malzeme giriyor. Bunlardan kıymetli mertebede olanları kullanmayı tercih ediyor, birçoklarını ise satıyor yahut parçalıyorsunuz. Bunları satmak ve parçalamak ortasında istikrar kurmanız yeni ekipmanlar almak ya da mevcut ekipmanınızı geliştirmeniz ismine değerli. Etraftaki karaborsacı, eczacı ya da demirci üzere NPC’ler size silah, ilaç, kılık kıyafet sağlamakta yardımcı olduğu üzere, ihtiyaçlarınızdan kimilerini topladıklarınızla üretmeniz konusunda da yardım sağlıyorlar. Bu ortada hakikaten çok sayıda kılıç ve kıyafet öğesi düşüyor; ortalarında kaybolacağınıza eminiz, lakin bunların pek birden fazla da parçalamak yahut satmak dışında işinize yaramıyor. Yani hammadde konusunda külfetiniz yok.
Hazır NPC’lerden bahsetmişken, şuna da değinmek gerekli: Oyunda bağ kurduğunuz karakterler, takip ettiğiniz kıssa içinde girdiğiniz vazifelerde yanınızda olabiliyor. Birtakım vazifelere bazen iki kişi bazen üç kişi dalıyorsunuz. Bize nazaran bunun hem avantajı hem dezavantajı oluyor. Avantajı, onları da oynayabiliyor ve yeteneklerini sergileyebiliyor oluşumuz olurken, yaralandığımızda da bizi hayata tutundurabiliyor olmaları. Dezavantajı ise, daima ayak altında olmaları, yer yer odağınızı kaybetmenize sebep olmaları.
Oyunda zımnilik de mümkün. Hatta suikast seçenekleri de ek edilmiş. (Bu ortada bilhassa Igashichi Iizuka ile tanıştıktan sonra elde edeceğiniz kanatlarınızla süzülürken düşmanın üzerine çökme mekaniği harikulade.) Lakin tam saklılık temalı saldırıyı benimsemişken, tam suikast yapıcakken hoop ortalık karışıyor; yanınızdaki NPC’nin düşman tarafından görülüp dövüşe girişmesi tüm keyfinizi kaçırabiliyor. Madem bu türlü bir anlayış var, keşke buyruk mekaniği de ek edilseymiş. Böylelikle ortaya daha organize ataklar çıkabilirdi ve bu karmaşa yaşanmazdı diye düşünüyoruz.
Evet, bazen sahiden bu karakterlerin olaya dahil olması, iki ayağınızı bir pabuca sokabiliyor. Lakin karakterler ortasında süratli geçiş yapmayı becerebilirseniz size avantaj da yaratabiliyor. Bu hususta ikilime düştük diyebiliriz.
Yapay zekaya ait bir öbür nokta da vakit zaman çuvallayabilmesine yönelik. Kimi misyonlarda düşman köyünde iki adım ötede biriyle kıran kırana bir dövüşe tutuşmuşken, çabucak yanındaki dönüp bakmayabiliyor yahut biri başına sağlam bir ok yedikten sonra sizi aramayı kesebiliyor.
Diğer yandan oyunun çevrim içi takviyesi sayesinde kimi misyonları arkadaşlarınızla birlikte oynayabiliyorsunuz yahut haritada dolanırken bir anda karşınıza alakasız “gerçek” bir oyuncu çıkabiliyor ve ona meydan okuyabiliyorsunuz.
Bunlara ek olarak oyunda Ruh Seyri isminde bir olay da var. Oyunda belirli bir müddet ilerledikten sonra açılan Ruh Seyri, oyun uzunluğu bulunduğunuz tercihleri değiştirebilmeniz ve tamamladığınız vazifeleri tekrarlayabilmeniz ismine yerleştirilmiş bir özellik. Birebir vakitte bununla oyundaki kentler ortasında da dolaşabiliyorsunuz. Ha, elbette oyunda bir süratli seyahat aksiyonu var ve bu hakikaten çok süratli gerçekleşiyor. Böylelikle tüm haritayı at sırtında dolaşmanız gerekmiyor.
Rise of the Ronin’in görsel dünyasından bahsetmemiz gerekirse, sizi atmosferi solumaya ittiğini söyleyebiliriz. Lakin bunu maalesef PlayStation 5 standardında yapamıyor. O manada görsel açıdan çok etkileyici bir üretim olduğunu söyleyemeyiz, Assassin’s Creedvari bir yanı var.
Son olarak oyunda Türkçe altyazı takviyesi olduğunu ve bu sayede Japonca seslendirme / Türkçe altyazı formunda oynadığınızda oyunun atmosferine rahatça girebildiğinizi de söylememiz lazım.
Sonuç
Evet, ve sonuç… Rise of the Ronin, yarattığı tarihi atmosfer ile heyecan verici bir imal. Bunun sunum noktasında da sorunu yok, sizi oyunu oynamaya ve öykünün sonunu görmeye teşvik ettiği üzere iç içe geçen seçimlerinizi değiştirmeniz konusunda da önayak oluyor. Suratını Ghost of Tsushima ile alamayan ve açık dünya oyunlarından hoşlananları peşinden sürükleyecek bir üretim olmuş. Team Ninja işini güzel yapmış ve bu çeşide düzgün bir girişte bulunmuş. Oyunda 60 saati devirmiş ve devamı için de hala istekli olarak şunu rahatlıkla söyleyebiliriz: Rise of the Ronin, birtakım eksikliklerine karşın baht verilmesi gereken bir üretim, keyifli vakit geçireceğiniz kesinlikle.
CHIP Notu: 85
KÜNYE
Geliştirici: Team Ninja
Yayıncı: Sony Interactive Entertainment
Tür: Aksiyon – RPG
Platform: PlayStation 5
Web: https://www.playstation.com/en-tr/games/rise-of-the-ronin/