Son yıllarda ülkemizde çabucak her internet servis sağlayıcısının reklamlarında bir fiber internet vurgusu görüyoruz. Reklamlara bakınca fiber optik kablolarıyla örmüşler ana yurdu dört baştan üzere dursa da iş hakikaten fiber optik altyapısının yaygınlığına ve kullanımına geldiğinde vaziyet hiç de parlak durmuyor.
Türkiye dünyada kaçıncı sırada?
Konuyla ilgili olarak açıklamalarda bulunan Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER) Başkanı Halil Nadir Teberci, Avrupa FTTH (Eve Kadar Fiber) Kurulu tarafından yayımlanan raporlar ve ülkemizin bu alandaki durumu hakkında bilgi verdi. Teberci açıklamasında, yayımlanan FTTH/B raporunda yer alan yaygınlık datalarına nazaran Türkiye’nin EU39 ortalamasının altında kaldığına işaret etti. Ülkemiz, %69 kapsama oranı ile 39 ülkenin datalarını içeren ortalama fiber yaygınlık oranınının altında kaldı. Toplam hanelerin yalnızca %25,3’ünde fiber internet bulunan Türkiye, 83 ülkenin yer aldığı global sıralamada ise 50. sırada yer aldı.
Teberci, yaptığı değerlendirmede “TELKODER olarak uzun yıllardır ülkemizin haberleşme altyapısının süratle fiber altyapıya dönüştürülmesi gerektiğini vurguluyoruz. Bu mevzuda temsil ettiğimiz dal oyuncularıyla kıymetli adımlar da attık. Lakin maalesef bu alandaki gelişim çağın gerektirdiği süratte olmadı. Bunun sonuçlarını küresel bağımsız STK’ların raporlarında da net biçimde görüyoruz. FTTH/B raporu yaygınlık bilgilerine bakıldığında Türkiye 39 ülkeyi kapsayan ortalama fiber yaygınlık oranının altında ve hanelerin yalnızca %25,3’ünde fiber abonelik bulunuyor. Bu da global sıralamada bizi maalesef alt sıralara mahkum ediyor. İlgili raporda Eylül 2019 ile Eylül 2023 yılları ortasındaki datalara dayanarak, ülkemizde 18 milyon hanenin yer aldığı binalara fiber altyapısının götürülmüş olduğu belirtiliyor. Dört yılın karşılaştırması alınarak yapılan hesaplamalarda Türkiye’nin ikinci sırada olması aslında şaşırtan değil ve temelde de iki sebebe dayanıyor. Bunlardan birincisi, ülkemizin bilhassa fiber konusunda Avrupa’daki gelişmeleri geriden takip etmesi. Dört yıllık süreçte bina ve hane erişimi konusunda öteki ülkelerdeki gelişmelerin yavaşlamış olduğu görülüyor çünkü bu ülkelerde hane erişim konusundaki gelişmeler 2019 yılına gelindiğinde neredeyse tamamlanmış ve doygunluğa ulaşmış durumda. Bir öteki sebep de doğal ki ülkelerdeki nüfus ve hane sayısı ile yanlışsız orantılı. Öteki ülkeler ile kıyaslandığında ülkemiz nüfusunun daha kalabalık olması ve hane sayısının fazla olması da bu bilgileri etkilemekte.” dedi.
Teberci ayrıyeten sokaklara ya da binalara gelen fiber internetin evlerin içine giremeyebildiğini de hatırlatarak, “Fiber yaygınlık sayılarını sağlıklı kıymetlendirmek gerekir. Birçok vakit sokağa ve apartman önlerine kadar giden bir fiber altyapıdan bahsediyor olabiliriz. Konutların içine kadar çekilmemiş bir fiber, gerçek fiber teknolojisinin suratlarını da kalitesini de tüketicilere tam yansıtamıyor maalesef… Yüksek süratte internet çağımızın en değerli gerekliliği, hem iş dünyası hem de vatandaşlar hem de güçlü ekonomiler için büyük ehemmiyet taşıyor. Türkiye’nin fiber internet altyapısının en az 2-3 katına çıkması gerekiyor ve âlâ planlamalarla konutların içine kadar fiber temasların yapılmasını da düşünüyor olmamız gerekiyor. Unutulmaması gereken bir nokta ise taşınabilir bağlantıda bir çok dünya ülkesinin uzun müddettir kullandığı ve bizim şimdi geçemediğimiz 5G için de yaygın ve güçlü bir fiber altyapı gerekiyor. Zira baz istasyonlarının irtibatını de bu istasyonların bağlı olması gereken fiber sınırlar sağlıyor.” tabirlerini kullandı.
Teberci tekrar de durumu çok da umutsuz görmüyor. TELKODER Başkanı, karar vericilerin fiber internete geçiş sürecini hızlandırabileceğini söylüyor. Müsaadelerin düzenlenmesi, süreçlerin hızlandırılması üzere noktalarda yapılacak ataklar, fiber internetin de ülkemizde daha yaygın olarak kullanılmasını sağlayabilir.