Gün geçmiyor ki toplumsal medyada bir fotoğraf, fotoğraf ya da görüntü gündem olmasın. Denk gelmeyenler için mevzuyu açıklamak gerekirse; görüntüde lacivert-mavi elbisenin bir kısmı photoshop ile kırpılıyor ve sarı-beyaz elbisenin üstüne getirilerek aslında birebir renk olduğu gösteriliyordu.
Video, çizim tekniklerine hakim olmayan bireylerin haklı olarak başını karıştırdı. Hatta kimi tanınan hesaplar görüntüyü “beynimiz bize oyun oynuyor” açıklamasıyla paylaştı. Ancak işi aslı son derece kolay ve ortada bir optik ilizyon olduğunu söylemek abartı olur.
Viral olan görüntü şu biçimde:
Her şeyden evvel; bunun bir fotoğraf değil bir sanatçı tarafından ortaya konmuş bir çizim olduğunu hatırlatalım. Sanatkarlar; geceyle gündüzü, aydınlıkla karanlığı ayırt etmek için renklerle oynarlar. Bir örnek vermek gerekirse; çizimde gece, mavi ışıkla özdeşleştirilir. Bu nedenle normalde beyaz olan bir obje, geceleri açık mavi tonda renklendirilir. Kırmızı objeler mora, mavi nesnelerse laciverte yaklaştırılır.
Her şeyin açıklaması: Mavi saçlı Cedric
Yukarıdaki mukayeseli görselde, Cedric isimli çizgi sinemadan iki sahne yer alıyor. Olağan koşullarda sarışın olan Cedric’in gece sahnelerinde daha kahverengi bir cilt tonuna ve mavi renk saçlara sahip olduğunu görüyoruz. Çizgi sineması izlerken muhtemelen hiçbirimiz “Neden saçları mavi?” diye sorgulamadık zira hepimiz bunun Ay ışığı ile ilgili olduğunu biliyorduk.
Işığı ve gölgeyi vurgulamak için birebir renkler kullanıldı
Şimdi bu bilgileri elbise çizimi ile birleştirelim. Evet, soldaki elbise lacivert-mavi, sağdaki elbise ise sarı-beyaz. Fakat duvardaki açık ve koyu renk alanlara baktığımızda lacivert-mavi elbisenin yer aldığı sarı ok ile işaretlenen alana sarı ışık düştüğünü, sarı-beyaz elbisenin yer aldığı kırmızı okla işaretlenen dikdörtgen alana ise gölge düştüğünü görüyoruz.
Çizer, lacivert-mavi elbisenin sarı ışık düşen bölgesini vurgulamak için bu bölgede daha açık tonlarda ve sarıya yakın renkler kullanmış. Sarı beyaz elbisenin gölge düşen alanını vurgulamak için ise üstteki Cedric örneğinde olduğu üzere daha koyu ve maviye yakın renkler kullanılmış. Sonuç olarak da görüntüde gördüğümüz gibi iki elbisede tıpkı renklerin kullanıldığı bir görsel ortaya çıkmış.
Renkler aynıysa, neden farklı olduklarını düşünüyoruz?
Aslında bu sorunun cevabı, “gerçek” dediğimiz şeyi nasıl yorumladığımızla ilgili. Üstteki örnekte de görebileceğiniz üzere beyaz renk, düşük ışıkta gri görünür. Tam aykırısı formda siyah tişört de yüksek ışık altında gri görünür. Lakin yüksek ya da düşük ışığın şuurunda olduğunuzdan siyah renk ile beyaz rengin aslında birebir olmadığını bilirsiniz.
Bu durum, viral olan görüntüde da birebir formda geçerli. Sarı-beyaz elbisenin gölgedeki kısmı mavi olmasına karşın onun aslında sarı-beyaz olduğunu, lacivert-mavi elbisenin ışık altındaki kısmı sarıya yakın olmasına karşın de onun aslında lacivert-mavi olduğunu bildiğiniz iki için elbisenin yarısı birebir renk olmasına karşın farklı olduklarını biliyorsunuz.