“2026’da geçmemiz planlanan 5G teknolojisi ile biz neden bu kadar geç tanışıyoruz?” gibi sorular sorulmaya başlanırken başka ülkelerin 6G planları da atlanmaması gereken bir mevzu.
5G’nin geniş çapta yüksek performans sağlama konusunda kimi zorlukları olduğu gibi hâlâ birçok teknoloji merkezinde tam olarak olgunlaşmış olduğunu söylemek sıkıntı. Peki nitekim de Türkiye, 5G için geç mi kaldı?
5G, 4G’ye kıyasla çok daha yüksek suratlar sunarken bunun için daha fazla anten heyetimi gerekiyor.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, birkaç gün evvel yaptığı konuşmada 2071 vizyonlarını belirlediklerini ve bu çerçevede ulaştırma altyapısına 272 milyar dolarlık bir yatırım yapacaklarını duyurdu.
5G teknolojisine geçiş için uygun piyasa şartlarını beklediklerini lisana getiren Uraloğlu, “Muhtemelen 2026’da 5G’ye adım atacağız. Türksat 6A’yı ise haziran ayında yörüngesine göndereceğiz. Bu ay içinde yer teslimini gerçekleştirmeyi planlıyoruz.” biçiminde açıklamalar gerçekleştirdi.
Hâl bu türlü olunca dünya 6G için hazırlanırken Türkiye’nin neden 5G için geç kaldığı ve hangi münasebetlerle bu süreci geciktirdiği sorusu akıllara geliyor.
GSM operatörleri, bu durumla ilgili kendi özel 5G ağlarını kurmak isteyerek evvelki ağlardan farklı bir yaklaşım sergiliyorlar. Öte yandan Ulaştırma Bakanlığı, klasik tarzla ihale yapmayı planlayarak gelir beklentisi içinde. Ancak gelişmiş ülkeler bu alana kıymetli yatırımlar yapıyorlar.
ULAK ve HTK üzere kuruluşlar da 5G için eser geliştirme ve kamu otoriteleriyle testler yapma konusunda etkin rol alıyorlar. Ama Türkiye’nin 5G konusundaki tablosu epeyce karmaşık ve sanıldığı üzere net değil.
Ülkemiz, 4G ihalesi sürecinde önemli meseleler yaşamıştı.
İlk ihale iptal edilmiş ve kriterler değiştirilerek yerlilik koşulları yükseltilmişti. Sonuç olarak ülkemize en yeni sürüm yahut 4G’nin ulaştığı en üst düzeyin telekomünikasyon bölümüne kazandırılması hedeflendi ve 4.5G olarak isimlendirilen bir ihaleye çıkılmıştı.
Bu adım, Cumhurbaşkanı’nın müdahalesi olmadan önce eski kuşak 4G altyapı eserlerinin getirileceği bir duruma yol açacaktı.
Sonrasında ne oldu dersiniz?
Yerlilik konusunda şirketler geç denetlendi ve eser teknoloji ve kullanım kriterlerine ahenk sağlayamadılar. Bu mevzuda uyaran yahut yaptırım uygulayan bir otorite de ortaya çıkmadı.
Turkcell, Vodafone ve Türk Telekom idareleri, daha evvel Huawei, Ericsson, Nokia, Samsung gibi önde gelen şirketlerle yaptıkları mutabakatları devreye alarak yollarına devam ettiler. Yatırımlar yapıldıktan sonra tespit edilen eksikliklere karşın ilgili taraflara yaptırım uygulanmadı.
Nisan 2016’da 4.5G’ye geçtik. Lakin hâlâ ülkenin her noktasına bu hizmet ulaşmış değil. 5G’ye geçiş konusunda ise 2026 yılı belirlenmiş görünüyor. Ülkemizdeki 4.5G altyapısı ise telekomünikasyon kesiminin muhtaçlıklarını karşılıyor.
Sınırlı alanlar için müsaade verilerek Türkiye, ulusal teknolojilerini sisteme entegre edip 5G’ye hazır hâle gelebilir. Ülkemizde şu an 5G, İstanbul Havalimanı’nda kullanılabiliyor.
Peki 5G bizlere neler vadediyor?
İlk olarak, 5G’nin sunacağı yüksek süratten bahsedelim. Dosya indirme, içerik akışı ve hatta oyun oynamak üzere her türlü online aktivite çok daha süratli olacak.
Bir başka değerli özellik ise düşük gecikme müddeti. Bu mühlet, cihazlarımız ortasındaki bağlantı hızını belirler. Bu özellik, bilhassa oyun severler ve sanal gerçeklik tutkunları için çok heyecan verici.
5G’nin bir diğer büyük artısı da yüksek aygıt irtibat kapasitesi.
Aynı anda bir sürü aygıtı bağlamak 5G ile bir sorun hâline gelmeyecek. Bu da akıllı mesken sistemlerinden sensör ağlarına kadar birçok alanda büyük yarar sağlayacak üzere görünüyor.
Ayrıca 5G’nin daha geniş bir kapsama alanı sunacağını da unutmamak gerek. Bu da demek oluyor ki daha uzak ve kırsal bölgelerde bile güçlü bir sinyal alabileceğiz.
Kısacası; 5G’nin bize sunacağı sürat, güvenilirlik ve geniş kapsama alanı bağlantı dünyasını kökten değiştirecek. Bu teknolojiyle, gelecekte çok daha kontaklı ve yenilikçi bir dünyada yaşayacağımız kesin!
Biz 5G için hazırlanırken dünyada 6G gelişmeleri nasıl ilerliyor?
Ülkemizde şimdi 6G ile ilgili rastgele bir çalışma görünmüyor. Ancak dünyanın birçok ülkesinde, üniversiteler, kamu ve özel kuruluşlar, operatörler, üreticiler ve enstitüler aracılığıyla değerli Ar-Ge faaliyetleri yürütülüyor. Bu faaliyetler, gelecekteki kablosuz bağlantı teknolojilerinin şekillenmesinde ve geliştirilmesinde değerli bir rol oynayacak.
Mesela Çinli üretici ZTE ile China Unicom; 6G teknolojilerinin gelişimi için bir muahede yaparak uydu şebekeleri, objelerin interneti (IoT) ve endüstriyel IoT üzere alanlarda 6G’nin entegrasyonunu teşvik etmeyi ve teknolojik yenilikler üzerinde iş birliği yapmayı hedefliyorlar.
İngiltere’de Surrey Üniversitesi, 6. Kuşak Yenilik Merkezi’ni kurarak gelecek jenerasyon telekomünikasyon mühendisliğine odaklanan global bir araştırma merkezi oluşturmayı planlıyor.
Nokia, Avrupa Komitesi’nin 6G araştırma inisiyatifi olan Hexa-X projesine liderlik ederken temel 6G teknolojilerini de geliştirmeyi amaçlıyor.
Projenin öteki üyeleri arasındaEricsson, Atos, Intel, Orange ve Telefonica üzere büyük şirketler var. Güney Kore ve Japonya üzere ülkeler de 6G araştırmalarına değerli kaynaklar ayırıyorlar.
Güney Kore hükûmeti, 6G hizmetlerinin 2028-2030 yılları ortasında ticari olarak başlatılmasını hedeflemekte ve 6G araştırmaları için büyük yatırımlar yapmakta.
Japonya da 6G Ar-Ge’si için değerli bir bütçe ayırarak telekomünikasyon alanında başkan bir pozisyon elde etmeyi ve yeni jenerasyon kablosuz irtibat teknolojilerini geliştirmeyi amaçlıyor.
Almanya’daki Fraunhofer Enstitüsü ve Fransız Elektronik ve Bilgi Teknolojileri Araştırma Enstitüsü (CEA-Leti) üzere kuruluşlar, 6G araştırmalarını yürütüyor ve gelecek jenerasyon kablosuz bağlantı teknolojilerinin geliştirilmesine katkıda bulunmayı hedefliyorlar.
Tüm bu çalışmalar da gelecekteki kablosuz irtibat teknolojilerinin şekillenmesinde ve geliştirilmesinde kıymetli bir rol oynayacak ve dünya genelinde irtibat altyapısını değerli ölçüde etkileyecek üzere görünüyor.
İlginizi çekebilecek öbür içeriklerimiz: