1997’de tanıtılan birinci Google logosu, üç boyutluydu. Artık baktığımızda ise çok daha sade ve iki boyutlu. Üstelik bunu yapan tek şirket Google da değil. 2000’li yılların başında, 3D logolar oldukça revaçtaydı.
Daha sonra biz farkına varmadan logolar boyut değiştirdi ve büyük bir çoğunluğu iki boyutluya yanlışsız evrildi. Aklınıza en tanınan uygulamaları getirin. Instagram, Netflix, YouTube… Hepsi iki boyutlu. Pekala bu değişim nasıl ve neden oldu?
2000’lerdeki logolara gelmeden evvel 1990’lara gidelim.
1990’lı yıllarda logolar yeniden iki boyutlu, sade ve kolaydı. 2000’lerin başında ise photoshop yükselişe geçti. Dijtal grafik tasarım, herkesin kolay kolay erişebileceği bir şey oldu. Logolar da iki boyutludan üç boyutluya geçiş yaptı. 90’lara kıyasla daha hareketli, gerçekçi, kabartmalı görseller tercih ediliyordu.
“Skeomorfizm”in büyük bir tesiri vardı.
Bir objenin, çalışma prensibi farklı olmasına karşın daha evvelden bilinen farklı bir objeyi hatırlatacak biçimde tasarlanması anlamına gelen sekomorfizm, objelerin iki boyutlu düzleme aktarılırken daha gerçekçi ve üç boyutlu çizgiler ile haller kullanılarak tasarlandığı bir tasarım trendi hâline gelmişti.
Temel gaye ise bilgisayar sistemlerine yeni alışmaya başlayan beşerler için kullanımı daha kolay hâle getirmekti. Arayüzlerde de dijital özellikler, gerçek hayattaki objelere benzetiliyordu. Örneğin “kaydet” deyince aklımıza gelen disket sembolü, bir skeomorfizm örneği. Alışılmış gelişen teknolojiyle disket kullanımı kalktığında bu sembol de değişime uğradı.
Skeomorfizme sık sık başvurulan o devirlerde, dijital ortamlarda gerçekliği taklit etmek için çok daha fazla gölgeler, dokular, degradeler kullanılıyordu.
Skeomorfizm sayesinde yeni teknolojilere de daha yeterli adapte olunuyordu. Örneğin sırf bir tuşa sahip iPhone kullanırken ekrana dokunduğumuz yerlerde bir “tık” sesi çıkması, sahiden bir tuşa basıyormuşsunuz hissiyatı veriyordu.
Bu teknolojileri kullanmaya alıştıkça skeomorfizm ve üç boyutlu dizaynın değeri azalmaya başladı. Çok eğimler, göze batan kenarlar ve yansımaların karmaşık, göz yoran ve kullanımının sıkıntı olduğu ortadaydı. Böylelikle tekrardan iki boyutlu dizaynlara yönelik adımlar atıldı.
Değişim bir gecede oldu diyebiliriz.
18 Eylül 2013’te Apple, iOS 7 güncellemesini getirdi ve düz bir dünyaya uyandık. Parlak, kabartmalı, cafcaflı dizaynın yerini iki boyutlu bir sadelik almıştı. Elbette bu büyük değişim, değişimi pek de sevmeyen biz beşerler için oldukça tenkit sebebi oldu. Apple’ın bu radikal yeniliği, diğer markaların ve logolarının da değişimini hızlandırdı.
Aslında logoların bu istikamette değişimi çok daha mantıklı oldu zira dizayncılar, aşikâr bir markanın logosunu büyültüp küçültürken yahut öbür bir yere sığdırmaya çalışırken detayların bozulmasıyla eskisi üzere uğraşmak zorunda kalmıyor.
Günümüzde ise internette gördüğümüz neredeyse her şey düz ve iki boyutlu dizayna sahip. Lakin değişen teknoloji ve VR gözlükler üzere kendimizi içinde bulacağımız dijital çağda bizi neyin beklediği, skeomorfizmin geri gelip gelmeyeceğiyle ilgili büyük konuşmamak gerek!
İlginizi çekebilecek başka içeriklerimiz: